Bài viết mới
Cách để nhận biết dấu hiệu nhận biết động dục ở chó
Thời kỳ động dục là giai đoạn sinh sản mà chó cái chưa triệt sản phải trải qua. Trong thời kỳ này, trứng sẽ chín, làm cho chó có khả năng sinh sản và mang thai chó con. Do lượng hoóc-môn trong cơ thể thay đổi, chó sẽ thể hiện sự khác thường trên cơ thể và trong hành vi ở giai đoạn này. Những thay đổi ấy sẽ giúp bạn phân biệt được liệu chó cái có đang trong mùa sinh sản hay không.
1
Hiểu về thời kỳ động dục ở chó
- Hiểu về chu kỳ sinh sản cơ bản ở chó. Nếu đang băn khoăn không biết liệu chú chó của bạn có đang động dục hay không thì trước tiên, bạn cần hiểu về chu kỳ hoóc-môn của chó cái. Khi chó cái đến thời điểm rụng trứng, cơ thể đã sẵn sàng để sinh sản, nồng độ estrogen khi ấy tăng cao sẽ thúc đẩy trứng rụng khỏi buồng trứng. Nếu việc giao phối diễn ra trong thời gian này, trứng sẽ được thụ tinh và hình thành phôi thai.[1]
- Chó cái thường bước vào thời kỳ động dục ở giai đoạn tuổi dậy thì, khoảng 6 - 24 tháng tuổi tùy vào giống. Giống chó nhỏ thường động dục sớm hơn so với giống chó to.
Biết khi nào thì đến lúc kiểm tra quá trình động dục. Trong năm, chó thường động dục hai lần với khoảng cách trung bình giữa mỗi lần là sáu tháng, tùy vào giống.[2]- Thông tin này có thể giúp bạn phán đoán liệu chó nhà bạn có đang động dục hay không. Ví dụ, nếu chó cái đã động dục một tháng trước rồi thì những biểu hiện hiện tại có thể cho thấy sự bất thường.
- Mặc dù đa số chó đều động dục hai lần (tức là mỗi sáu tháng) trong năm, nhưng trong một số trường hợp liên quan đến hoóc-môn thì chó cái có thể động dục nhiều hơn so với mức bình thường. Một số chó cái diễn ra thời kỳ động dục đều đặn mỗi sáu tháng như đồng hồ, trong khi đó, số ít khác lại có tần suất cao hơn. Một chu kỳ động dục 4 - 8 tháng vẫn được xem là bình thường.
- Loài chó thường động dục trong khoảng thời gian ba đến bốn tuần.
Biết những dấu hiệu động dục. Thời kỳ động dục tự bản thân nó như một khuôn mẫu, âm hộ chó sẽ sưng lên và chảy máu trong tuần đầu tiên. Tuy nhiên, Thiên Nhiên có sự sắp đặt bí ẩn của Người, bởi vì trong khoảng từ 7 - 14 ngày, máu có thể ngừng ra hoặc giảm dần. Điều này khiến cho những người chủ khinh suất cho rằng mùa phối ngẫu đã kết thúc và chú chó của họ sẽ không có nguy cơ mang thai nữa. Nhưng, đó là một sai lầm tai hại! Trung tuần mới chính là thời điểm trứng rụng và là thời gian có tỉ lệ đậu thai cao nhất.- Trung tuần cũng là khoảng thời gian mà cô chó nhà bạn hứng thú với việc tìm bạn trai nhất, nếu bạn không muốn chó có mang, đây là lúc phải thắt chặt an toàn.
- Khoảng từ ngày thứ 14 đến ngày thứ 21 trong thời gian động dục, kinh nguyệt có thể trở lại, nhưng sẽ dần dần ít đi và chấm dứt hoàn toàn. Tuy nhiên, âm hộ thường giữ nguyên tình trạng nở to hơn so với bình thường trong vài tuần tới (mặc dù chó không thể có thai lúc này vì giai đoạn động dục đã chấm dứt).
2Quan sát những dấu hiệu về cơ thể và hành vi của chó cái trong mùa động dục
1Quan sát nếu âm hộ của chó bị sưng. Âm hộ nằm ngay bên dưới hậu môn. Ở giai đoạn trước động dục, âm hộ của chó sẽ bắt đầu sưng nhẹ. Khi đến giai đoạn động dục, âm hộ chó sẽ nở to hơn gấp ba lần so với bình thường và có màu hơi đỏ.[3]
2Lưu ý những dấu hiệu chảy máu âm hộ. Âm hộ chảy máu là dấu hiệu cho thấy chó của bạn sẽ sớm bước vào giai đoạn động dục. Khi chó bước vào giai đoạn động dục, lượng máu sẽ giảm khá nhiều và dịch máu dần chuyển sang màu hơi nâu.- Đối với một chú chó cực kỳ sạch sẽ và hay liếm đi lượng máu mà cơ thể đào thải, sẽ rất khó để chủ biết được liệu nó có đang trong kỳ kinh nguyệt hay không. Một mẹo hữu ích là lót chỗ nằm cho chó bằng một tấm vải hay khăn trắng. Bằng cách đó, khi ngủ, chó sẽ làm dây máu ra tấm lót màu trắng.
- Nếu bạn dự định nhân giống chó, ghi lại ngày mà chó cái bắt đầu ra máu. Việc nhân giống diễn ra phù hợp nhất là vào ngày thứ 10 hoặc 11 (từ sau ngày đầu tiên chó chảy máu) và mỗi ngày trong ba ngày tiếp sau đó.
Lưu ý xem liệu chú chó có liên tục tự liếm mình hay không. Một dấu hiệu khác cho thấy chú chó đang bước vào thời gian động dục, hoặc giai đoạn trước động dục là liên tục liếm âm hộ. Mặc dù một số con chó cái khác không làm như vậy, nhưng hầu hết số còn lại sẽ phát triển hành vi này ngay khoảng thời gian bước vào giai đoạn động dục.
Lưu ý nếu chó của bạn bắt đầu cư xử bất thường. Chó khi đến giai đoạn trước động dục thường thể hiện những hành vi khác so với bình thường. Cụ thể, chó cái ở giai đoạn trước động dục thường tỏ ra căng thẳng, nhạy cảm và dễ bị kích động.[4]- Một số con sẽ sủa nhiều hơn hoặc trở nên hung hăng hơn với người hoặc chó khác ở gần.
Lưu ý về sự gia tăng các hành vi ghép đôi. Chó cái có khả năng đang trong giai đoạn động dục nếu nó bắt đầu cưỡi lên chó đực hay những con chó khác. Đây là một trong những dấu hiệu cho thấy chó đang chịu tác động hoàn toàn của quá trình động dục. Thậm chí chó còn có thể cưỡi lên chân bạn.- Tuy nhiên, việc chó cưỡi lên những con chó khác hay chân người không phải lúc nào cũng chứng tỏ rằng chúng đang động dục, đôi khi, nguyên nhân có thể bắt nguồn từ vấn đề hành vi, chẳng hạn như thủ dâm, mong muốn thống trị hay hành động quy phục một cách kỳ lạ.
6Quan sát sự thay đổi về vị trí đuôi của chó. Khi chó cái bước vào thời kỳ động dục, đuôi của chúng sẽ cong sang một bên để việc phối ngẫu diễn ra dễ dàng hơn. Hành vi này rất phổ biến ở chó cái trong giai đoạn động dục và được gọi là “phất cờ”.[5]- Bạn cũng có thể khám phá ra hành vi này bằng cách gãi mạnh lên mông chó. Nếu chân chó bỗng nhiên cứng đờ, đuôi vắt sang một bên, nghĩa là nó đang phất cờ.
- Đừng bao giờ nhét bất cứ vật gì vào âm hộ hay âm đạo của chó để kiểm tra xem liệu nó đã sẵn sàng hay chưa. Bạn sẽ vô tình làm tổn thương những mô nhạy cảm đang tấy đỏ tại vùng này và gây đau đớn cho cô chó của mình.
3Lưu ý hành vi của chó đực
1Biết rằng một số chó cái có thể “động dục ẩn”. Những con chó này không biểu hiện bất kỳ dấu hiệu đáng chú ý nào khi động dục. Chúng có sản sinh hoóc-môn sinh dục nhưng lại không phát triển những dấu hiệu bổ sung thông thường, chẳng như sưng âm hộ.- Cách duy nhất để thật sự xác nhận một cô chó động dục ẩn là quan sát sự tương tác giữa chó đực và chó cái rồi đặt ra nghi vấn. Những con chó đực sẽ phát hiện ra sự thay đổi trong lượng hoóc-môn sinh dục của chó cái, dù sự thay đổi khá nhỏ vẫn có thể kích thích được mối quan tâm và hứng thú của chó đực.
- Lưu ý rằng một vài con chó có thể "bỏ qua" thời kỳ động dục. Nếu gần đây chó cảm thấy không ổn, sức khỏe dưới mức trung bình hoặc sút cân, cơ thể nó sẽ dự trữ năng lượng và không bước vào thời kỳ động dục như mong đợi. Đây là cách tự nhiên cho thấy cơ thể chó cái cần tất cả năng lượng dự trữ vì mục tiêu hàng đầu là ở trong thể trạng tốt nhất để có khả năng chăm lo cho cún con.
Chú ý đến mức độ hung hăng ở chó đực. Nếu bạn nuôi vài ba con chó đực cùng với một con chó cái có khả năng đang trong thời gian động dục, hãy quan sát cách mà một con chó đực gây hấn với con chó đực khác. Khi có nhiều hơn một con chó đực ở gần chó cái đang trong quá trình động dục, những con đực sẽ bắt đầu cư xử hung dữ hơn với nhau để chứng tỏ ai mới là kẻ thống trị và được giao phối với con cái.
Quan sát sự gia tăng của hành vi giao tiếp bằng lời và trạng thái kích thích. Nếu bạn nuôi hai con chó, một đực và một cái, đang trong thời gian sinh sản thì hãy lưu ý đến cách mà chó đực phản ứng khi không được ở gần chó cái. Nếu trông con đực có vẻ lo âu hơn bình thường và hay rên rỉ khi không được ở gần chó cái, có thể đó là biểu hiện của sự kích thích. Đây là một dấu hiệu tốt cho thấy chó của bạn đang trong mùa sinh sản.- Mặc dù điều này không hề đơn giản vì bạn cần phải phân tích dựa trên sự thay đổi về thể chất cũng như hành vi thông thường của chó đực trong bối cảnh khi nó không được ở gần “vợ” của mình. Một số chú chó thường tỏ ra lo lắng khi bị tách khỏi bạn tình và điều này rất khó để phân biệt với sự khủng hoảng về tình dục.
Quan sát sự tương tác giữa con đực và con cái. Nếu bạn thả chó đực đi tự do trong nhà, hãy theo dõi những gì xảy ra khi nó ở gần chó cái. Nếu con cái cho phép con đực liếm và ngửi âm hộ của mình một hồi lâu thì có thể là chó cái đang diễn ra thời kỳ động dục. Cụ thể là nếu chó cái để chó đực cưỡi lên thì đó là dấu hiệu cho thấy “cô nàng” đang ở trong giai đoạn động dục.[6]- Tuy nhiên, việc cho phép một con chó khác cưỡi lên người cũng là một dấu hiệu của hành vi phục tùng, vì thế xin nhắc lại, bạn cần phải phân tích một cách toàn diện và đặt ra những nghi vấn, chẳng hạn như có phải là do sự động dục hay không, bình thường cô chó của bạn cư xử ra sao khi ở gần những con chó khác? Nên nhớ rằng việc ngửi phía sau của nhau là hành vi mà chó thường làm rất nhiều vào thời điểm tốt nhất, chỉ để nhận ra nhau!
- Nếu cặp chó của bạn không thường xuyên tương tác, hãy giữ con đực bằng dây xích và dẫn nó đến gần con cái. Một trong hai hoặc cả hai con có thể tỏ ra hung dữ nếu chúng không quen thuộc với nhau.
4Kiểm tra thời kỳ động dục tại phòng khám thú y
1Yêu cầu bác sỹ thú y xét nghiệm máu để nhận định liệu chú chó của bạn có đang trong thời gian động dục hay không.[7] Một phép thử có thể được áp dụng để đo nồng độ progesterone trong máu, nếu hoóc-môn này tăng cao nghĩa là chó đang bước vào thời kỳ động dục. Rất đơn giản, bác sỹ chỉ cần rút một mẫu máu của chó và gửi về phòng thí nghiệm. Nồng độ progesterone thấp cho thấy chó hiện không ở trong chu kỳ, nồng độ trung bình thể hiện rằng chó đang động dục và nồng độ cao cho thấy chó đang mang thai.- Cách khác nữa là phép thử được sử dụng trong các cơ sở nghiên cứu. Phương pháp này đo lượng hoóc-môn Luteinizing (LH) trong dòng máu, vốn sẽ tăng cao trước lúc trứng rụng. Tuy nhiên, đây không phải là cách thử có sẵn ngoài thị trường dưới dạng bộ kiểm tra (test kit).
Yêu cầu bác sỹ thú y làm xét nghiệm Vaginal Cytology (phết tế bào cổ tử cung).Đây cũng là một kiểm tra nhanh và dễ thực hiện.[8] Bác sỹ sẽ dùng chiếc que có đầu bông gòn quay một vòng qua lớp lót ẩm ướt của âm hộ rồi phết đầu bông gòn lên bản kính hiển vi. Chất phết sau khi khô sẽ được nhuộm màu và xem xét dưới kính hiển vi.- Tiêu bản gồm nhiều tế bào sừng lớn đi cùng các tế bào hồng cầu là một dấu hiệu điển hình của thời kỳ động dục. Kết hợp điều này với những dấu hiệu về thể chất là đủ để khẳng định liệu chó có đang trong thời kỳ động dục hay không.
Tự vấn xem liệu những triệu chứng mà bạn thấy thể hiện giai đoạn động dục hay nói lên một vấn đề sức khỏe nào đó ở chó. Điều này có nghĩa là khả năng phán đoán thông thường của bạn đóng vai trò rất quan trọng trong việc nhận định liệu chó có đang động dục hay không. Nếu cảm thấy nghi ngại, hãy mang chó đến bác sỹ thú y. [9]- Có phải chó sắp đến thời kỳ động dục hay không? Nếu phải thì có vẻ đây là dấu hiệu động dục hơn là triệu chứng bệnh.
- Có phải chó vừa động dục xong? Nếu đúng là thế thì một chu kỳ mới sẽ không đến sớm như vậy và đây có thể là một vấn đề về sức khỏe khác.
- Tinh thần chó có khỏe khoắn, ăn uống bình thường và hoạt động như bình thường hay không? Nếu mọi thứ vẫn ổn, có thể triệu chứng là do thời kỳ động dục.
- Chó có khác lạ so với bình thường, có biếng ăn, uống nhiều nước hoặc nôn mửa không? Nếu có, một vấn đề sức khỏe khẩn cấp có thể đang diễn ra và chó cần được bác sỹ thú y thăm khám.
Yêu cầu bác sỹ thú y xem qua chú chó nếu chưa đến giai đoạn động dục mà chó lại có những dấu hiệu tương tự. Bọc mủ tử cung là một bệnh lý tác động đến chó lớn tuổi, bệnh có những triệu chứng rất giống với động dục dưới con mắt không chuyên. Những biểu hiện trùng khớp bao gồm sưng âm hộ, có hoặc không có dịch thải ra. Bọc mủ tử cung gây ra tình trạng nhiễm trùng tử cung. Trong một số trường hợp, dạ con bị lấp đầy bởi mủ và chó sẽ bị nhiễm độc nếu độc tố từ vi khuẩn xâm nhập vào dòng máu.- Nếu bạn có một cô chó trưởng thành vừa mới kết thúc thời kỳ động dục (4 – 8 tuần trước) và hiện tại âm hộ nó bỗng dưng bài dịch, mang chó đi khám ngay vì có nguy cơ cao đây là dấu hiệu của bệnh lý bọc mủ tử cung.
- Trong thời gian đầu, chó có thể khát nước và biếng ăn. Khi bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, độc tố sẽ khiến thận bị hư, mất khả năng bài độc và có thể dẫn đến tử vong.
- Sau mỗi lần động dục, niêm mạc tử cung của chó sẽ yếu đi một chút và nguy cơ mắc chứng bọc mủ tử cung cũng tăng lên. Bệnh này chủ yếu gặp ở chó đã có tuổi (càng trải qua nhiều chu kỳ thì bệnh lý càng dễ xảy ra), không ngoại trừ giống chó nào.
Lời khuyên
- Nếu bạn phát hiện chú chó đã phát dục và không muốn nó có thai, sau khi thời kỳ động dục kết thúc, hãy mang chó đến phòng khám thú y và triệt sản.
- Bạn có thể biết được khi nào thì thời kỳ động dục chấm dứt bằng phương pháp quan sát tương tự. Khi thời kỳ động dục kết thúc, cô chó sẽ không cho phép chó đực cưỡi lên, âm đạo khô và âm hộ của nó trở về kích thước bình thường.
Cảnh báo
- Nếu chó cái của bạn đã triệt sản nhưng lại có máu thải ra từ cơ thể như một dấu hiệu của giai đoạn động dục thì hãy mang nó đi khám ngay. Chó có thể mắc các chứng nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh về hoa liễu như Transmissible Venereal Tumor (TVT), trầy xước, chấn thương hoặc nhiễm trùng dạ con.
Tham khảo
- ↑ https://www.aspca.org/pet-care/dog-care/estrus-or-heat
- ↑ http://pets.webmd.com/dogs/how-tell-if-dogs-heat
- ↑ http://www.banfield.com/pet-health-resources/pet-health-concerns/reproduction/is-my-dog-in-heat
- ↑ http://www.banfield.com/pet-health-resources/pet-health-concerns/reproduction/is-my-dog-in-heat
- ↑ http://pets.webmd.com/dogs/how-tell-if-dogs-heat
- ↑ http://www.pets.ca/dogs/tips/tip-57-dog-in-heat-signs-your-dog-is-in-heat-the-estrous-cycle/
- ↑ Evaluation of the ICAGEN-Target canine ovulation timing diagnostic test in detecting canine plasma progesterone concentrations. Manothaiudom, Johnston, Hegstad. JAAHA 31 (1) 57-64
- ↑ Reproduction in the dog and cat. Christiansen. Publisher: Bailliere-Tindal.
- ↑ Small Animal Internal Medicine. Nelson & Couto. Publisher: Mosby
Dịch Vụ Thú Y Vinpet.vn
