Bệnh uốn ván ở chó mèo

Bệnh Uốn Ván là gì?

Uốn ván là bệnh gây ra bởi độc tố được tiết ra từ vi khuẩn Clostridium tetani, một trong những loại độc khuẩn thuộc họ Clostridia. Đó là những vi khuẩn kỵ khí, nghĩa là chúng có thể phát triển trong điều kiện không có oxy, như trong một vết cắn hoặc vết đâm sâu, trong ruột của động vật có vú và trong các mô chết của những vết thương do chấn thương, phẫu thuật, bỏng, tê cóng, gãy xương…

Vi khuẩn Clostridia có thể sống trong bụi bẩn và rất dễ dàng xâm nhập vào một vết thương nhỏ bị nhiễm trùng tạo thành bệnh uốn ván. Các loài động vật khác nhau có độ nhạy khác nhau đối với độc tố uốn ván. Ngựa, con người, vật nuôi như chó có độ nhạy cảm cao trong khi ở mèo thì mức độ mắc bệnh lại rất thấp.

Uốn ván là bệnh khá thường gặp ở chó. Vi khuẩn Clostridium tetani thường đi vào cơ thể qua vết thương và trong điều kiện yếm khí các bào tử nảy mầm rồi sản xuất độc tố. Độc tố thường lây lan bằng cách đi vào hệ thần kinh ngoại biên tới tủy sống và cũng có thể lan truyền vào cơ thể qua máu. Độc tố liên kết với dây thần kinh vùng bị thương, rồi di chuyển vào hệ thống thần kinh trung ương, tác động đến việc sản sinh axít amin glycine. Điều này gây ức chế đến hệ thần kinh trung ương dẫn đến hoạt động của các cơ bị cản trở, bị co cứng hay co thắt. Khởi đầu là co cứng cơ nhai, sau lan ra các cơ mặt, thân mình và tứ chi. Đặc trưng của bệnh này là đau co thắt cơ, thường ở hàm nên còn được gọi là Chứng Khít Hàm.

Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng bệnh uốn ván sẽ phụ thuộc vào số lượng vi khuẩn Clostridium tetani có khả năng nhập vào cơ thể và số lượng độc tố có sẵn trong cơ thể, nhưng thường các trường hợp uốn ván đều nghiệm trọng và cần phải được tiến hành điều trị ngay lập tức.

Video chó bị bệnh uống dán

Mức độ nguy hiểm của bệnh

Bệnh uốn ván không lây lan nhưng rất nguy hiểm đối với vật nuôi và con người mắc bệnh, trong đó có chú cún của bạn. Chó mắc bệnh có thể không sống được quá vài ngày sau khi phát bệnh, toàn thân bị co cứng và uốn vòng như tấm ván gỗ.

Triệu chứng

Thời kỳ ủ bệnh uốn ván thay đổi từ 3 đến 21 ngày. Những dấu hiệu lâm sàng thường được nhìn thấy trong vòng 5 đến 10 ngày nhiễm bệnh. Các triệu chứng sẽ xuất hiện sau khi vi khuẩn đã xâm nhập vào vết thương và phát triển. Đầu tiên, các cơ bắp xung quanh vết thương bị nhiễm bệnh sẽ trở nên co cứng, chú chó trở nên cứng đờ và khập khiễng, dáng đi không bình thường, yếu đuối. Sau đó các triệu chứng có thể biến mất một cách tự nhiên nếu nhiễm trùng chỉ ở vùng nhỏ trên cơ thể, trong khi ở nhiều trường hợp khác, các triệu chứng có thể leo thang và phát triển thành bệnh uốn ván nếu các độc tố có thể được xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương.

Các triệu chứng liên quan đến bệnh uốn ván là:

• Sốt
• Táo bón
• Đau khi đi tiểu
• Chảy nước dãi nhiều
• Trán nhăn
• Cười toe toét
• Đuôi cứng và khó cử động.
• Tai cứng và liên tục dựng lên.
• Hiện tượng co cứng cơ lan dần khắp của cơ thể, làm cho cơ thể con vật cứng đờ như tấm ván gỗ.
• Khó ăn uống.
• Khó thở (do sự co cứng của cơ bắp ngực)
• Khó mở miệng (do sự co cứng của cơ hàm )
• Co giật cơ toàn bộ cơ thể với chuyển động đột ngột bên ngoài, âm thanh, hoặc va chạm.
• Tê liệt
• Chết do không thể thở được.

Chẩn đoán bệnh

Việc chẩn đoán sẽ được thực hiện dựa trên bệnh sử của vết thương trên cơ thể chó, bao gồm những biểu hiện ngay từ ban đầu. Bạn sẽ cần cung cấp thông tin cho Bác Sĩ Thú Y về bất kỳ những chấn thương trước đó hoặc những chấn thương có thể dẫn đến nhiễm trùng mà chú chó của bạn mắc phải. Rât nhiều trường hợp nguyên nhân cũng có thể được tìm thấy trong những vết thương thủng sâu nhưng đã được chữa lành ở mặt ngoài da.

Sau khi tìm hiểu lịch sử những vết thương một cách chi tiết, bác sĩ thú y sẽ tiến hành những xét nghiệm đầy đủ để tìm cách chữa trị.

Phương phướng chẩn đoán bệnh thường sẽ dựa trên những dấu hiệu lâm sàng của bệnh uốn ván và các xét nghiệm đi kèm bao gồm xét nghiệm máu (CBC), xét nghiệm sinh hóa, và phân tích nước tiểu.

1.Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu (CBC) là một phương pháp chẩn đoán rất quan trọng để cung cấp thông tin về sức khỏe của chó. Là xét nghiệm được sử dụng để đo lường và đánh giá tế bào lưu thông trong máu, kiểm tra số lượng thực tế các tế bào hồng cầu và bạch cầu, nhằm phát hiện các rối loạn, nhiễm trùng, thiếu máu… Chó mắc bệnh uốn ván sẽ có một tỉ lệ thấp bất thường hoặc quá cao của các tế bào bạch cầu trong máu.

2. Xét nghiệm sinh hóa

Xét nghiệm sinh hóa nhằm đánh giá chức năng của cơ quan nội tạng, đo nồng độ và xác định mức độ của các enzym lưu hành trong máu. Chó bị bệnh uốn ván sẽ có nồng độ enzyme Creatine Phosphokinase (CPK) cao trong máu. Enzyme này chủ yếu có trong tim, não và cơ xương, nhưng mức độ của enzyme này tăng trong máu là nhằm đáp ứng với quá trình co cứng và hủy hoại các cơ bắp do nhiễm khuẩn uốn ván.

3. Xét nghiệm nước tiểu

Chó mắc bệnh thường sẽ có các kết quả xét nghiệm nước tiểu bình thường, trừ kết quả về hàm lượng Myoglobin trong nước tiểu cao (vì Myoglobin là một loại protein thường được tìm thấy trong cơ bắp của động vật- khi các cơ co thắt, co cứng liên tục thì loại protein này bắt đầu xuất hiện trong nước tiểu do được sản sinh từ các cơ bị hủy hoại). Điều này dẫn đến việc chúng có mật độ cao trong nước tiểu.

Ngoài ra, một vài mẫu mô và chất lỏng từ vết thương cũng sẽ được lấy để kiểm tra nhằm xác nhận sự hiện diện của khuẩn uốn ván trong các vết thương của chó.

Nguồn tham khảo: 

Tetanus

Lockjaw in Dogs

Tetanus in Pets

Tetanus in Dogs

Understanding Blood Work: The Biochemical Profile for Dogs

Understanding Blood Work: The Complete Blood Count (CBC) for Dogs